GAJA

W mitologii greckiej Ziemia-Matka. Wyłoniła się z Chaosu, tak więc była jednym z najstarszych bóstw, uosabiała płodność i macierzyństwo. Sama z siebie zrodziła Niebo (Uranosa) i Góry (Ourosi), z miłości jej i Eteru rodzi się Morze (Pontos) W każdym okresie mitologii jest ona obecna w przeróżnych postaciach, szczególnie u pradziejów, gdy u boku swego syna a jednocześnie męża, Uranosa, panuję nad światem i rodzi kolejnych bogów.

Najpierw jednak związała się z Pontosem, ze związku tego narodziły się pierwsze bóstwa morskie, są to Pontoidzi: Nereus, Forkys i Thaumas oraz Pontoidki: Eurybia i Keto.

Później staje się małżonką innego swego syna, Uranosa. Z tego z kolei związku narodzili się: najpierw Hekatonchejronowie czyli Sturęcy, następnie Kiklopi czyli Cyklopi, a w końcu Tytanów. Uranos obawiając się siły i potęgi swego potomstwa strąca Cyklopów i Sturękich do Tartaru. Gaja nie chcąc by ich los podzielili również Tytani, namawia ich by podnieśli bunt przeciw ojcu, jednak ci obawiają się jego gniewu, wybija się jedynie najmłodszy, Kronos, który staje się przywódcą buntu. Nie przystępuje do niego natomiast najstarszy, Okeanos. Gdy Uranos zsyła nocną porą by zaznać miłości z Matką-Ziemią, wówczas wszyscy bracia i siostry rzucają się na ojca a Kronos odcina mu genitalia i rzuca za siebie. Lecą one ponad lądami, a ze spadających kropel krwi Gaja rodzi boginie zemsty Erynie oraz nimfy "Jesionowe" (były związane z drzewami - jesionami), a w dalszej przyszłości z kropli nasienia z urwanych genitalii, Ziemia urodzi potężne plemię Gigantów. Władze obejmuje syn Gai, przywódca buntu, Kronos.

Kronos połyka każde ze swych nowonarodzonych dzieci, więc jego małżonka Rea prosi swych rodziców, Uranosa i Gaję, by ci pomogli jej ukryć najmłodsze dziecko, przyszłego króla bogów, Zeusa. Pomagają jej, jednak Matka-Ziemia widząc jak później Kronos potraktował Tytanów strącając ich do Tartaru, najpierw wraz z Uranosem wróży mu utratę tronu z rąk swego syna, zrodzonego z małżonki Metis, a następnie występuje przeciwko królowi bogów i rodzi Gigantów, którzy mieli obalić bogów olimpijskich. Jej plan jednak sie nie udaje a Giganci zostają wybici. W końcu Gaja łączy się w miłości z czarną otchłanią podziemia, Tartarem i rodzi najpotężniejszego potwora wszechczasów, Tyfona. Tylko Zeus był mu w stanie mu sprostać i po ciężkich walkach pokonał go.